Thơ Đậu nguyên Khôi và lời bình của Diễm Phượng

Hễ ai mang trong mình một chút “men thi sĩ” cũng đều rất nhạy cảm về đề tài tình yêu. Tình yêu đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận để họ thai nghén cho ra đời những đứa con tinh thần đẹp, giàu sức sống. Khi luận bàn về thơ của các nhà thơ tình yêu, tôi nhớ có ai đó đã nói như sau: Các nhà thơ viết về thơ tình yêu ít nhiều đều xuất hiện bóng dáng những nhan sắc phôi pha, bài thơ nào hay của họ cũng đều mang một chút u uẩn của một cuộc tiễn đưa. Bài thơ Khắc khoải một mối tình của Đậu Nguyên Khôi trên đây xem ra đúng với nhận định ấy.  

Tôi có may mắn được chạm vào thơ Đậu Nguyên Khôi không phải chỉ một đôi lần. Và hầu như lần nào trong thơ của nhà thơ cũng luôn tồn tại một không gian tình yêu với mênh mông thương nhớ, khắc khoải. Lần này với tâm trạng khắc khoải một mối tình, tác giả đem đến cho ta một cái nhìn đầy bản ngã về một tình yêu có vẻ như rất ngang trái nhưng lại bất diệt.

Đau đáu trong tim một bóng hình, khổ thơ đầu tiên của bài thơ làm người đọc hình dung ngay được đây là dòng tâm sự chất chứa không ít những tâm tư, nỗi niềm cùng những vấn vương giăng mắc đầy khắc khoải của một mối tình buồn. Trong cuộc đời mình, tác giả đã đi nhiều, đã “lê bước chân đi khắp mọi miền”, đi đến đâu cũng chỉ một mình một bóng lặng lẽ, cô đơn, đau đáu một tình yêu chưa bao giờ nói được nên lời, nhìn đâu tác giả cũng thấy hình bóng em yêu. Hễ dối lòng cố gạt đi để có thể quên trong phút chốc, mong lòng nhẹ nhõm hơn thì bóng dáng ấy lại ùa về dày đặc hơn, bủa vây tứ phía ngay cả trong giấc mơ cũng chưa bao giờ xa vắng được.

Anh đã lê chân khắp mọi miền

Đi đâu cũng chỉ một cô đơn

Cảnh nào mà chả vương hình bóng

Có giấc nào mơ không thấy em

Nỗi buồn thương, lòng nhung nhớ khiến nhân vật trữ tình lê bước chân tìm em trong bâng khuâng, nhưng hình như em lỗi hẹn để hoa tàn, tình đắng, biết mười mươi nhưng anh không thể thôi kiếm tìm. Đoạn thơ này tác giả sử dụng động từ “lê” cộng với cụm từ “chỉ một cô đơn” khiến cho người đọc có cảm tưởng như nhân vật trữ tình anh đang phải gánh trong tim một nỗi buồn nặng trĩu, cô đơn, khắc khoải dường như cứ đeo đuổi mãi không thôi. Là một người đa tài, đa cảm nhưng có lẽ lắm éo le, trắc trở, tan vỡ lại dính đến một đối tượng mà cuộc đời đầy hứa hẹn nên giữa hai người cứ gần đấy mà xa đấy, gần mà không nói nên lời, xa mà không dứt được, âm thầm mà mãnh liệt:

Lòng gần gũi mà đời xa cách lắm

Vẫy gọi nhau mà xa lắc đôi bờ

Mãi lặng im và mãi trong mơ

Mãi yêu em trong khắc khoải hồn thơ.

Tình yêu là thế đấy! Không nói nên lời mà như nói lên tất cả. Đôi lòng cùng tâm tư, đôi tim cùng nhịp đập nhưng, gần vẫn gần, xa lại càng xa… Đời là thế! Tình là thế! Chẳng bao giờ hết được.

Đọc những câu thơ trên của Đậu Nguyên Khôi, người đọc hẳn thương cảm, xót xa khi thấy nhân vật sống trầm mình trong một không gian buồn. Giọt đắng sầu, anh lặng lẽ mang theo trong tim như lắng đọng hết thảy mọi tâm tư tình cảm của anh với người ấy. Đời với anh bây giờ đời là bể khổ, nhưng có xá gì? anh vẫn “lê chân bước đi” cho đến tận cùng bến khổ lấy chén rượu vơi đầy làm bạn, vui với gió cùng trăng. Và anh vẫn không thôi nghĩ “đời còn đó, đời còn nhiều nặng nợ”, nợ tình, nợ đời, nợ trần gian... Từ đây, thơ anh là của đời, của trần gian. Anh còn đi, đi mãi, suy tư mãi để thơ anh đến mọi nơi, mọi miền trong cõi đời. Cảm  thương thay, một kẻ gánh tình buồn. Nhân vật trữ tình trong bài thơ làm tôi nhớ lại bao tiền nhân thủa trước, gánh nặng cuộc đời cũng khiến họ mượn rượu quên sầu, vui với gió cùng trăng, gửi vào thơ cho lòng nhẹ bớt.

Thôi ta đi cho tận cùng bến khổ

Rượu vơi đầy vui với gió cùng trăng

Đời còn đó đời còn nhiều nặng nợ

Cánh thơ bay lơ lửng giữa trần gian.

Khắc khoải một mối tình của Đậu Nguyên Khôi mang theo nỗi buồn của những người khi mắc nợ tơ vương, món nợ sấn vương, sâu thẳm này không ít người mắc phải. Có điều, thơ anh không chỉ là tiếng nói của một mối tình dang dở, là lời giãi bày yêu thương cho những ưu tư mong nhớ, nặng những nuối tiếc xót xa. Bài thơ để lại ấn tượng sâu đậm với người đọc là ở tình yêu rất thơ mộng, rất đẹp, rất thi sĩ, rất đời. Tôi nghĩ người mà anh nói tới trong bài thơ khi đọc những dòng thơ này khó mà cầm được xúc động khôn cùng, phải thốt lên: Ôi! Anh đã yêu ta đến thế ư!

Bạn đọc biết nhiều đến Đậu Nguyên Khôi chính là nhờ vào những trang thơ tình yêu giàu xúc cảm, giàu chất thơ, giàu tính nhân văn của anh. Sự gặp gỡ của tác giả và nàng thơ là mối giao duyên hạnh ngộ nhiều thi vị. Nàng thơ đã chắp cánh cho cảm xúc yêu thương trong Đậu Nguyên Khôi được thăng hoa, lan tỏa với đầy đủ mọi cung bậc tự nhiên vốn có, do đó mà thơ anh luôn đọng lại mãi trong ta cùng những vơi đầy của tình cảm.

                                                            Diễm Phượng