Học sinh Trường Bách Việt hành trình về thăm các địa chỉ đỏ
Nhiều lựa chọn
Xã hội hóa giáo dục là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước nhằm nâng cao chất lượng và cơ sở vật chất trong giáo dục. Theo Nghị quyết số 05/2005/NQ-CP của Chính phủ ngày 18/4/2005 về đẩy mạnh xã hội hóa các hoạt động giáo dục, y tế, văn hóa và thể dục thể thao, có 4 nội dung lớn cần thực hiện đối với giáo dục và đào tạo. Đó là, Nhà nước tiếp tục tăng ngân sách đầu tư cho giáo dục và đào tạo; huy động các nguồn lực của các ngành, các cấp, các tổ chức kinh tế - xã hội và cá nhân để phát triển giáo dục - đào tạo; đổi mới hoạt động của các trường công, tăng cường phân cấp, giao quyền tự chủ cho các đơn vị, đổi mới cơ chế học phí, tăng cường công tác thanh tra kiểm tra; phát triển các trường ngoài công lập, hệ thống giáo dục phi chính quy.
Trong 4 nội dung lớn này thì phát triển các trường ngoài công lập thuộc bậc học THPT được thực hiện khá tốt. Số lượng học sinh cấp 3 và yêu cầu của phụ huynh ngày càng tăng khiến hệ thống trường THPT công lập tại TP. HCM ngày càng quá tải khi trào lưu gửi con "du học" vào TP HCM rất sớm của phần lớn các gia đình trí thức khá giả từ nhiều tỉnh thành trên toàn quốc. Theo thống kê, mỗi năm hàng chục ngàn học sinh các tỉnh ghi danh vào các trường THPT tại TP HCM, điểm đến là rất nhiều trường THPT ngoài công lập trên địa bàn thành phố.
Chính các phụ huynh tại TP. HCM cũng bắt đầu chuyển hướng, cho con nhập học tại các trường ngoài công lập nhiều hơn vì sự phát triển nhanh chóng của nhóm trường này về mặt chất lượng giảng dạy và dịch vụ đi kèm. Đáng chú ý, các trường ngoài công lập không chỉ phát triển về số lượng mà còn ngày càng cố gắng nâng cao chất lượng của mình. Nhiều trường đã khẳng định được “thương hiệu” và chiếm được uy tín của cha mẹ học sinh như: Trường tư thục Nguyễn Khuyến, Thái Bình (quận Tân Bình), Bách Việt (quận Thủ Đức), Trương Vĩnh Ký (quận 11), Quốc Văn Sài Gòn (quận Tân Phú) … đã được phụ huynh tín nhiệm, thậm chí có cả “thư tay” gửi gắm vào mỗi kỳ tuyển sinh.
Cô Nguyễn Minh Hồng, Hiệu trưởng Trường Bách Việt, cho rằng: Học và ở nội trú đang là một nhu cầu của xã hội, đây cũng là một ưu điểm của hệ thống trường ngoài công lập. Cụ thể như tại Trường Bách Việt, đa phần học sinh ở đây được tổ chức học và ở nội trú. Trong số đó, không chỉ học sinh ngoại tỉnh học theo chế độ nội trú mà có khá nhiều học sinh có gia đình tại TP. HCM cũng ở nội trú. Bài toán đặt ra là: “Làm sao tổ chức ăn ở nội trú cho học sinh có thể sinh hoạt và học tập ổn định? Làm sao để nâng cao chất lượng dạy và học của trường?”. Để mang lại uy tín, chất lượng bằng sự tin cậy của hàng trăm phụ huynh ở TP HCM và các tỉnh thành, trường áp dụng phương pháp giáo dục toàn diện: dạy học kiến thức, đạo đức, kỹ năng sống, kiến thức pháp luật… để các em tự tin khi ra đời.
Tổ chức chỗ ở nội trú tốt là một trong những yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng ở các trường. Do đó, dù trường không kén chọn đầu vào (đầu vào thường có nhiều HS kém, lười học, từng bỏ học lêu lổng) nhưng chính hiệu suất đào tạo hàng năm của trường cao (tỷ lệ đậu tốt nghiệp THPT, ĐH, CĐ luôn cao hơn tỷ lệ bình quân của TP) đã mang lại niềm tin cho các bậc phụ huynh… Các trường ngoài công lập đã góp phần tạo nên sự đa dạng cho giáo dục TP HCM, thêm sự lựa chọn của phụ huynh học sinh trong việc tìm môi trường học tập thích hợp cho con.
Huy động cộng đồng cùng tham gia
Theo số liệu thống kê của Sở GD-ĐT TPHCM, hiện nay toàn thành phố có khoảng 85 trường (THPT) ngoài công lập. Hệ thống các trường này thời gian qua đã có những đóng góp không nhỏ trong việc đào tạo nguồn nhân lực cho thành phố. Không ít trường đã khẳng định được thương hiệu bằng chất lượng đào tạo, được phụ huynh các tỉnh thành tin tưởng gửi con vào học. Bên cạnh việc nhìn thấy tiềm năng rất lớn về nhu cầu học tập của người dân trên địa bàn thành phố (TP) thì phải kể đến trách nhiệm xã hội đã là một động lực thúc đẩy các doanh nghiệp, các đoàn thể, các tổ chức xã hội, các cá nhân tâm huyết chung tay với TP. thực hiện xã hội hóa. Bởi, tuy tiềm năng nhưng đầu tư vào giáo dục đào tạo không thể sinh lời ngay và nhiều như việc đầu tư vào các lĩnh vực khác. Nhưng thực tế, nhiều doanh nghiệp, các đoàn thể, các cá nhân vẫn nhiệt tình tham gia xây dựng nhiều trường học rất quy mô, hiện đại. Đây là những đóng góp rất lớn, góp phần tạo nên thành công của mô hình xã hội hóa giáo dục ở TP.HCM
Theo nhiều chuyên gia giáo dục cho biết, xã hội hóa giáo dục không đơn thuần chỉ là việc huy động nhân dân đóng góp tiền của, vật chất mà nó là một chủ trương mang tính toàn diện và đồng bộ. Nhờ nhân dân hiến đất làm trường học, các đoàn thể, các tổ chức xã hội, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm hăng hái mở trường học tư thục đã góp phần giảm tải cho các trường công lập. Rõ ràng xã hội hóa giáo dục đã và đang là sự hợp tác có hiệu quả giữa Nhà nước và nhân dân, các tổ chức xã hội để thực hiện một nền giáo dục dân chủ cho mọi người.
Trước sự gia tăng về số lượng học sinh, trường công không đủ chỗ học và chưa thể tổ chức được mô hình học nội trú, sự ra đời của các trường ngoài công lập không những giúp phụ huynh có cơ hội lựa chọn cơ sở giáo dục nào phù hợp, đáp ứng tốt nhất nhu cầu học tập của con em mà còn góp phần cùng với ngành GD-ĐT huy động đáng kể các nguồn lực đầu tư vào ngành giáo dục nước nhà. Việc huy động tiền của, vật chất, đất đai, sức lực của toàn dân, của toàn xã hội vào phát triển giáo dục là hết sức cần thiết, và đây có thể xem như là một trong những nhiệm vụ cụ thể, thiết thực nhất của xã hội hóa giáo dục.
Đặng Hải