NGUYỄN THỊ NGA
Khoa Luật và Lý luận Chính trị,
Trường Đại học Thủy lợi
Nhận bài ngày 10/7/2025. Sửa chữa xong 30/7/2025. Duyệt đăng 10/8/2025.
Abstract
This article analyzes the role and current status of reading habits among students at Thuyloi University, highlighting both achievements and persisting limitations, as well as identifying the causes of these limitations. Based on this analysis, the paper proposes several key solutions: initiatives from the university, actions from lecturers, and efforts from students themselves, all aimed at improving the effectiveness of reading activities among Thuyloi University students today.
Keywords: Reading, students, Thuyloi University, solution, effectiveness.
1. Đặt vấn đề
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và Cách mạng công nghiệp 4.0, tri thức ngày càng trở thành yếu tố then chốt quyết định sự phát triển của mỗi cá nhân và xã hội. Đọc sách vẫn luôn là phương thức hiệu quảnhất để tiếp thu tri thức, rèn luyện tư duy và hoàn thiện nhân cách. Theo Từ điển tiếng Việt của giáo sư Hoàng Phê: “Sách là tập hợp một số lượng nhất định những tờ giấy có chữ in, đóng gộp lại thành quyển”[1]. Đọc sách không chỉ giúp tiếp thu kiến thức mà còn phát triển tư duy phản biện, khả năng giải quyết vấn đề và năng lực sáng tạo - những kỹ năng quan trọng trong thế kỷ 21. Đối với sinh viên (SV), điều này càng có ý nghĩa đặc biệt, bởi họ đang ở giai đoạn cần bồi đắp nền tảng chuyên môn lẫn kỹ năng mềm để sẵn sàng hội nhập. Bởi SV vốn phải đối diện áp lực bài vở, thi cử, đây quả là “liều thuốc bổ” tinh thần đơn giản mà hữu hiệu. Tuy nhiên, hiện nay thói quen đọc sách của SV đang có xu hướng giảm sút do nhiều yếu tố, trong đó có sự phát triển của công nghệ, mạng xã hội. Đối với SV Trường Đại học Thủy lợi, việc đọc sách không chỉ phục vụ học tập mà còn góp phần nâng cao năng lực tự học, sáng tạo. Vì vậy, nghiên cứu thực trạng đọc sách của SV Trường Đại học Thủy lợi là cần thiết nhằm đưa ra những giải pháp khuyến khích, thúc đẩy văn hóa đọc, đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong thời kỳ hội nhập.
2. Nội dung nghiên cứu
2.1. Tầm quan trọng của việc đọc sách đối với sinh viên Trường Đại học Thủy lợi hiện nay
Đọc sách là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng trong hành trình học hỏi để hoàn thiện bản thân, trau dồi những kĩ năng cần thiết, trang bị hành trang để mỗi SV trưởng thành hơn.
2.1.1. Với sinh viên, đọc sách sẽ giúp tăng cường khả năng giao tiếp, khả năng tư duy và phát triển ngôn ngữ, giảm stress ở sinh viên
Sách luôn là người bạn hiền, là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người. Đọc sách giúp SV rènluyện khả năng tư duy, cách nhìn nhận và giải quyết vấn đề logic và toàn diện hơn. Đọc sách sẽ giúp SV củng cố vốn từ vựng, làm giàu ngôn ngữ của mình. Rèn cho SV khả năng giao tiếp trôi chảy, tự tin và diễn đạt ý mạch lạc, dễ hiểu.
2.1.2. Đọc sách giúp sinh viên nâng cao kiến thức về nhiều mặt, bồi dưỡng tâm hồn tình cảm của mỗi sinh viên
Sách là kho tàng tri thức của nhân loại. Đọc sách cung cấp cho SV kiến thức từ nhiều lĩnh vực trong cuộc sống, từ kinh nghiệm dân gian đến các kiến thức khoa học, từ lĩnh vực tự nhiên đến xã hội đều được con người đúc kết, tập hợp ghi chép vào trong sách. Đọc sách còn giúp cho việc bồi dưỡng tâm hồn, tư tưởng tình cảm của mỗi chúng ta, giúp mỗi SV hiểu để yêu thương và cảm thông, sẻ chia trước số phận của con người để SV tự rèn luyện mình, hoàn thiện nhân cách bản thân.
2.1.3. Đọc sách giúp sinh viên rèn khả năng tập trung, tự học, rèn tính kiên trì và nhẫn nại
Khi đọc sách, toàn bộ tâm trí và các giác quan của mỗi người cần phải tập trung cao độ để ghi nhớ những nhân vật, tình huống, sự kiện, thông tin. Sự tập trung được rèn luyện theo thời gian sẽ tăng cường khả năng ghi nhớ, sự kiên trì, nhẫn nại. Thông qua đọc sách, SV còn được rèn luyện khả năng tìm tòi,khả năng tư học, điều rất cần trong quá trình học tập và làm việc của SV.
2.2. Thực trạng đọc sách của sinh viên Trường Đại học Thủy lợi hiện nay
Tình hình đọc sách của sinh viên: Để tìm hiểu về thực trạng đọc sách của SV Trường Đại học Thủy lợi, tác giả đã tiến hành khảo sát với sự hợp tác của SV 9 khoa Trường Đại học Thủy lợi và thu về được 981 phiếu. Thời gian khảo sát từ tháng 4/2024 đến 01/5/2025. Theo khảo sát, SV khi được hỏi “Bạn có thích đọc sách không?” thì có đến 74% lựa chọn “có thích” và 26% lựa chọn “không thích”. Song giữa nhận thức và hành động là một khoảng cách rất xa. Khi được hỏi về quỹ thời gian ngoài giờ học rảnh rỗi của SV bạn sẽ làm gì? Có tới 759 SV dùng thời gian để “truy cập internet; tiếp sau đó sẽ là “xem tivi, nghe nhạc” (625 SV). Số lượng SV lựa chọn “đọc sách báo” khá ít, chỉ chiếm 38,8% trên tổng số SV tham gia khảo sát. Điều này cho thấy, SV bị thu hút và lôi cuốn vào những thông tin đầy hấp dẫn, phong phú trên mạng xã hội mà quên đi những giá trị cốt lõi mà sách đem lại.
Khi được hỏi “Bạn có đọc sách mỗi ngày không?” thì có 42,3% chọn câu trả lời là “thỉnh thoảng” vàchỉ có 4,1% SV chọn “rất thường xuyên” nhưng lại có đến 16,2% người chọn “rất ít khi”. Như vậy, tỉ lệ có đọc vẫn còn rất ít. Khi được hỏi 1 ngày bạn dành bao nhiêu cho việc đọc sách? Kết quả cho thấy, SVdành từ “1 đến 2 giờ” tỉ lệ này khá cao, chiếm 48,4%, SV đọc sách từ “4 đến 5 giờ” chiếm chưa đến 4% và “không có thời gian đọc nào” tỉ lệ SV chiếm 22,7% có phần đông hơn. Khi được hỏi loại sách mà SV lựa chọn? Kết quả cho thấy thể loại sách mà SV ưu tiên lựa chọn để đọc nhất là “sách giáo trình” lên đến 63,7%, SV còn ít tham khảo và tìm đọc các đầu sách khác mà chỉ mới dừng lại chủ yếu ở việc đọc giáotrình. Thể loại sách được SV lựa chọn nhiều thứ hai phải nói đến là “sách phát triển bản thân” với tỉ lệ lựa chọn là 57%. Bên cạnh sách phát triển bản thân, thể loại mà SV lựa chọn nhiều thứ ba đó là “sách tâm lý tình cảm” chiếm 48,8%; “sách luật” chỉ có 11,7% SV lựa chọn đọc. Khi được hỏi về thời gian sử dụng thư viện trường có đến 40% lượng SV lựa chọn câu trả lời là “không bao giờ” lên thư viện. Con số ít ỏi lựa chọn “hàng ngày” lên thư viện chỉ vỏn vẹn 13%, đây là một con số đáng buồn. Khi được hỏi về kỹ năng đọc sách của SV, chỉ 5,4% số lượng SV trả lời là “đọc từ đầu đến cuối”. Ngược lại, lựa chọn “đọc lời giới thiệu cuốn sách” lại chiếm đến 60,7%, con số này khá cao khi SV chưa có ý thức cao về vấn đề đọc sách. Khi được hỏi trong lúc đọc sách, các bạn có đánh dấu lại những ý quan trọng hay không? Có đến 31,8% SV lựa chọn là “thi thoảng” và 23,6% SV lựa chọn “rất ít khi”. Qua đây ta thấy, SV chỉ đọc qua loa chứ chưa có sự ghi chép để hiểu và nhớ kiến thức lâu dài. Khi được hỏi về lí do đọc sách? Thì hai phương án trả lời sau đây “có thêm kiến thức mới”; “rèn luyện được những kỹ năng” cơbản và cần có là hai lựa chọn cao nhất với tỉ lệ lần lượt là 69,6% và 63,2%. Khi được hỏi “Tầm ảnh hưởng của sách đến kết quả học tập của bạn như thế nào?” thì phần đông SV lựa chọn “ảnh hưởng một phần” chiếm 71,4%. Khi được hỏi nguyên nhân dẫn đến tình trạng lười đọc sách của SV? Thì nguyên nhân chủ yếu nhất được SV lựa chọn là “Do sự phát triển của công nghệ” có đến 605 SV chọn. Bên cạnh công nghệ, SV cho rằng “Quỹ thời gian hạn hẹp” (554 SV) cũng là yếu tố khiến nhiều SV không có thời gian đọc sách chưa kể SV phải đi làm thêm và tham gia các hoạt động cộng đồng khác. Một nguyên nhân nữa là ảnh hưởng từ phía GV vì khi GV giới thiệu giáo trình thì số SV lựa chọn đọc chiếm 77,4%. Phần lớn số SV đọc tài liệu đó nhưng chỉ “đọc một phần” chiếm 67,1% và “đọc hết” chiếm 28,7%.
2.3. Những mặt đạt được và hạn chế trong vấn đề đọc sách của sinh viên Trường Đại học Thủy lợi
2.3.1. Những mặt đạt được
Về cơ bản, bước đầu SV Trường Đại học Thủy lợi đã có nhu cầu trong việc đọc sách. Bởi đọc sách không chỉ giúp mở rộng kiến thức mà còn phát triển khả năng ngôn ngữ và tư duy. Khi SV đọc sách sẽ có cơ hội tiếp xúc với nhiều tư duy, quan điểm khác nhau và thậm chí khám phá những thế giới mới. Ngày nay, GV rất quan tâm đến vấn đề chuẩn bị bài trước khi đến lớp của SV nên SV đã có ý thức hơn trong việc đọc giáo trình để trang bị cho mình lượng kiến thức vừa đủ cho buổi học. Điều này cần được phát huy hơn nữa để SV có cái nhìn sâu sắc và chủ động hơn nữa trong việc tự học tại nhà.. Trường Đại học Thủy lợi đã thành lập ra câu lạc bộ về sách vào năm 2023 lấy tên là câu lạc bộ Sách và Hành động. Đây là một câu lạc bộ nhằm gắn kết những bạn yêu thích sách, từ đó giúp tuyên truyền cho những bạn chưa thực sự quan tâm đến sách có cái nhìn khác và thay đổi suy nghĩ, nâng cao kiến thức bằng việc đọc sách. Không những thế, câu lạc bộ đã tổ chức những workshop để quyên góp sách cũng như chia sẻ sách đến tay những bạn đọc rộng hơn nữa. Thư viện Trường Đại học Thủy lợi đã được sửa chữa lại khang trang, sạch đẹp, tạo không gian hiện đại, thúc đẩy SV thường xuyên lên thư viện để học tập và giúp SVtìm kiếm dễ dàng những thông tin, tài liệu cần thiết phục vụ học tập. Thư viện là nơi cung cấp sách của trường lớn nhất, SV có thể tìm thấy nhiều loại sách ở đây từ sách đại cương đến sách chuyên ngành. Không những thế, không gian thư viện đã được mở rộng sẽ trở thành nơi yên tĩnh, thoáng mát giúp SV tập trung mà không bị xao nhãng.
2.3.2. Những hạn chế
Sinh viên chưa có thói quen đọc sách. Trong thời đại ngày nay, văn hóa nghe, nhìn đang có phần lấn át vấn đề đọc sách của SV. Một thực tế nguy hại là việc đọc sách chỉ theo phong trào chứ không thực chất. Hiện nay, SV cho rằng việc tìm kiếm trên mạng sẽ nhanh chóng và tiện lợi hơn nhiều nên đọc sách trở nên dư thừa. Bên cạnh đó, SV chỉ đọc sách giáo trình khi được thầy cô yêu cầu mà chưa có sự chủ động. Không những thế, thư viện là nơi có đầy đủ những tri thức cần thiết phục vụ cho việc học, vậy mà SV lại chưa có thói quen lên thư viện học mà chỉ lên vào mỗi dịp ôn thi. Sinh viên chưa hình thành được kỹ năng đọc sách. Theo tác giả Nguyễn Thu Hương: “Kỹ năng đọc sách là tập hợp những thao tác, phương pháp và thói quen cần thiết giúp người đọc tiếp nhận và xử lý thông tin từ sách một cách hiệu quả” [2]. Nhiều SV chưa có phương pháp đọc sách khoa học, phù hợp, dễ gây chán nản và không tiếp thu được nhiều kiến thức trong sách. SV thường đọc sách theo một cách bản tính là đọc từ đầu đến cuối, chữ nào cũng đọc, dò lần lượt từng chữ nhưng lại không hiểu được nội dung mình đang đọc là gì. Đọc như vậy sẽ không đem lại hiệu quả cao. Đọc sách sẽ trở nên có ý nghĩa hơn khi chúng ta biết cách đọc một cách khoa học và tìm ra hứng thú khi đọc sách, nó sẽ không khó khi chúng ta kiên trì học hỏi và tìm ra mong muốn của bản thân thì tiếp cận sách cũng dễ dàng hơn.
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế trong vấn đề đọc sách của sinh viên
Do sự phát triển của công nghệ ngày càng cao. Hiện nay, các thiết bị thông minh như điện thoại, tivi, máy tính, Internet... đang rất phổ biến và ngày càng được tiếp cận rộng rãi trên toàn cầu, chúng đem lại nhiều tiện ích và thuận lợi thu hút, chi phối SV. Bên cạnh đó, nhiều SV chia sẻ rằng, mỗi lần đọc sách giống như cực hình, cứ mở sách ra đọc là bản thân lại cảm thấy buồn ngủ và nhàm chán. Điều này khá phổ biến trong giới trẻ, khi các kiến thức và nội dung trong sách không đủ hấp dẫn để thu hút sự chú ý của SV. Mặt khác, việc lựa chọn đầu sách không phù hợp với bản thân cũng góp phần giảm hứng thú đọc sách của SV. Vì thế, SV cần tìm được thể loại sách phù hợp với mình và cũng như dành thời gian quan tâm, tìm tòi những điều mới mà sách mang lại cho con người. Sinh viên chưa khoa học trong cách sắp xếp thời gian để kết hợp việc tự học nâng cao kiến thức và học trên giảng đường. Điều này làm cho SV không chỉ không có thời gian đọc sách mà còn không có cả thời gian học và chuẩn bị bài trước khi đến lớp. Vấn đề này nếu kéo dài thì nhiều khả năng, kết quả học tập của SV ngày càng đi xuống. Điều quan trọng nhất làmỗi SV phải có kế hoạch cụ thể, biết cân đối thời gian cho các hoạt động phục vụ học tập và rèn luyện bản thân. Vì thế, mỗi khi lựa chọn làm một điều gì đó cần phải suy nghĩ và lên kế hoạch để có những lựa chọn phù hợp. Về giá thành của một cuốn sách cũng là vấn đề đáng được SV quan tâm. SV không phải là người có tài chính vững chắc, việc bỏ tiền để mua sách cũng tạo nên rào cản cho SV ngại tiếp xúc với sách hơn. Bên cạnh đó, thị trường xuất bản sách ngày càng nhiều lỗ hỏng, có khá nhiều sách kém chất lượng và vi phạm nghiêm trọng đến bản quyền. Vậy nên việc chọn mua một cuốn sách hay sẽ là vấn đề khó khăn đối với các bạn trẻ. Điều này khiến cho SV thay vì mua sách đọc thì thời gian rảnh, SV lại dành thời gian cho Internet, chơi game và mạng xã hội ngày càng nhiều.
3. Một số nhóm giải pháp để nâng cao hiệu quả đọc sách đối với sinh viên
3.1. Về phía nhà trường
3.1.1. Tổ chức các ngày hội, cuộc thi liên quan đến sách
Hằng năm, nhà trường nên chủ động phối hợp với các Đoàn, Hội đẩy mạnh tuyên truyền các ngày hội, cuộc thi liên quan đến sách như “Ngày hội đọc sách” hay tổ chức “Cuộc thi tìm hiểu sách” của trường nhằm khuyến khích SV tìm hiểu, đọc nhiều sách hơn. Trong đó các hoạt động thường bao gồm thi đọc sách và giới thiệu sách, chia sẻ những cuốn sách hay cũng như cách đọc sách hiệu quả, ngoài ra còn có các hoạt động khác liên quan đến văn hóa đọc. Tinh thần chủ đạo của các hoạt động này là quảng bá sách, hướng tới việc củng cố, xây dựng và phát triển văn hóa đọc sách trong nhà trường. Vì vậy, nhàtrường cần thường xuyên kết nối với các nhà sách, nhà xuất bản để hỗ trợ tổ chức ngày hội đọc sách cóhiệu quả. Các tập thể Đoàn, Hội có thể tổ chức chương trình đọc sách miễn phí vào một ngày cố định trong tuần tại thư viện hoặc khuôn viên trường học để tạo cơ hội cho SV có cùng sở thích, đam mê đọc sách có cơ hội giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm chọn sách, giới thiệu và bình luận về những cuốn sách hay đã đọc; tổ chức các hoạt động như gặp gỡ trò chuyện với những nhà văn, nhà nghiên cứu… mà giới trẻđang quan tâm hay mở một kênh chuyên mục giới thiệu sách mới qua phương tiện truyền thông như podcast để SV có thể cập nhật thông tin về những tài liệu, đầu sách mới.
3.1.2. Nâng cao chất lượng thư viện trường học
Thư viện cần thể hiện sự tích cực, chủ động hơn với vai trò là trung tâm tri thức, văn hóa để phát triển kỹ năng đọc cho SV. Nâng cao chất lượng thư viện bằng việc đầu tư kinh phí hoạt động, tăng cường quy mô, chất lượng tài liệu và nguồn lực thông tin, bổ sung, cập nhật nhanh tài liệu trên trang thư viện số đểphù hợp với mục tiêu đào tạo của nhà trường, với thị hiếu của SV khi nhu cầu sử dụng tài liệu online ngày càng tăng, phải đảm bảo cho SV được sử dụng thư viện trường học như một công cụ học tập hiệu quả. Quan trọng hơn chính là xây dựng thói quen đọc và giáo dục kỹ năng đọc, kỹ năng khai thác tri thức trong thư viện cho SV. Thư viện cần tổ chức các hoạt động tuyên truyền để SV các khóa học ngay khi vào trường những nội dung liên quan đến hoạt động của thư viện và văn hóa đọc trong nhà trường như: hệ thống dữ liệu của thư viện bao gồm sách truyền thống và sách điện tử; có thể tổ chức các buổi học với chủ đề “kỹ năng đọc sách hiệu quả”, “Truy cập tài liệu số”,… để tạo điều kiện cho SV hiểu, gắn bó và quen thuộc hơn với cách tìm kiếm thông tin, khai thác thông tin trên nhiều nguồn tài liệu, thảo luận và làm việc theo nhóm. Thư viện cần phối hợp với Đoàn, Hội SV hay câu lạc bộ Sách và Hành động của trường để tổ chức nhiều buổi giới thiệu sách mới, tài liệu mới. Các buổi giới thiệu này có thể được thực hiện thông qua các cuộc thi như “Bạn đọc với Thư viện”, triển lãm sách, hoặc các hoạt đông giao lưu trực tuyến. Thông qua các hoạt động trên, thư viện có thể thu hút sự chú ý của SV đến những nguồn tài nguyên học tập phong phú, đa dạng, giúp SV mở rộng kiến thức, nâng cao khả năng học tập và nghiên cứu.
3.1.3. Đẩy mạnh các hoạt động của câu lạc bộ Sách và Hành động
Trong bối cảnh thời đại công nghệ phát triển mạnh mẽ, các trang mạng xã hội như Facebook, Instagram, Threads, Tiktok,… đang phổ biển rộng rãi, có lượng truy cập rất lớn của giới trẻ. Để khắc phục tình trạng trên, câu lạc bộ Sách của trường cần tận dụng tối đa những trang mạng xã hội này giúp tuyên truyền, cung cấp thông tin về sách hay các ngày hội, cuộc thi về sách đến với SV một cách gần gũi, nhanh chóng và hiện đại. Ngoài ra, việc đẩy mạnh quảng bá cho câu lạc bộ thông qua các phương tiện truyền thông trường học như trang web của trường, bảng thông báo…cũng rất quan trọng. Câu lạc bộ có thể chủ động liên kết, hợp tác với những câu lạc bộ của các trường đại học khác để tổ chức sự kiện và hoạt động đọc sách chung trên khuôn viên trường, tạo hiệu ứng lan tỏa lạnh mẽ hơn về văn hóa đọc.
3.2. Về phía giảng viên
Cần tạo môi trường thúc đẩy việc đọc, nâng cao tính chủ động của SV. Thực tế hiện nay, phần lớn SV không đọc tài liệu trước khi đến lớp học, lý do là vì họ cho rằng GV sẽ trình bày toàn bộ các thông tin quan trọng ngay trong bài giảng trên lớp. Với việc tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy lấy người học là trung tâm, yêu cầu SV phải có khả năng tự học, tự đọc và nghiên cứu. Điều này sẽ tạo điều kiện cho SV chủ động hơn trong học tập và nghiên cứu chiếm lĩnh tri thức, phát triển kỹ năng để hình thành các năng lực cụ thể. Trong đề cương cho mỗi học phần, GV phải đưa ra danh mục tài liệu tham khảo cùng yêu cầu đọc tài liệu trước mỗi giờ lên lớp, đồng thời làm rõ với SV “đọc cái gì”, “đọc để thực hiện bài tập hay nhiệm vụ cụ thể nào” và có những phương pháp giảng dạy, đánh giá kiểm tra phù hợp để SV thực sự đọc tài liệu. SV sẽ phải đọc giáo trình để nắm kiến thức cơ bản, đọc tài liệu tham khảo để mở rộng kiến thức của mỗi môn học nếu muốn trở thành SV giỏi, xuất sắc. Từ đó, xây dựng kế hoạch học tập thích hợp, phát huy năng lực tự học, tự nghiên cứu, tư duy độc lập, phát triển kỹ các kỹ năng mềm như làm việc nhóm.
3.3. Về phía sinh viên
Trước hết, SV cần tự nhận thức được tầm quan trọng của việc đọc sách, biết chọn sách và bố trí thời gian khoa học. Khi đã hiểu được tầm quan trọng của việc đọc sách, các bạn hãy dần dần hình thành cho mình thói quen đọc sách. SV có thể bắt đầu bằng việc đọc giáo trình, tài liệu liên quan đến môn học hay đơn giản chỉ là một cuốn sách mà bạn yêu thích. Mỗi ngày đọc một ít và lâu dần sẽ hình thành nên thói quen đọc sách. Từ đó bạn sẽ cảm thấy đọc sách như một hình thức giải trí, giúp bạn cảm nhận được nhiều điều mới mẻ hơn. SV nên chọn thể loại sách yêu thích và đáng tin cậy. Để nuôi dưỡng niềm yêu thích đọc sách, SV nên bắt đầu bằng việc chọn những cuốn sách thực sự khiến bạn hứng thúvà say mê, cho phép bạn trải nghiệm niềm vui và sự thư giãn mà việc đọc sách mang lại. Khi bạn đắm mình vào một cuốn sách thực sự gây ấn tượng với bạn, việc tiếp thu nội dung sẽ hiệu quả hơn nhiều so với việc đọc sách chỉ theo xu hướng hoặc đọc vì nghĩa vụ. Ngoài ra, điều cần thiết là phải có sự sáng suốt khi lựa chọn các nguồn thông tin. Nếu bạn gặp một phần nào đó trong cuốn sách mà bạn cảm thấy khó khăn hoặc không hiểu hết, bạn nên tích cực tham gia thảo luận với bạn bè hoặc tìm kiếm sự trợgiúp từ những cá nhân đã đọc cuốn sách này trong những năm trước. Với sự tiến bộ của công nghệthông tin, có rất nhiều tài nguyên có sẵn để bạn truy cập và thu thập thông tin từ đó. Mặt khác, ngày nay đa phần SV ngoài giờ học trên giảng đường còn đi làm thêm hay đi chơi với bạn bè mà không có thời gian đọc sách. Đây cũng là một lí do mà SV không đọc sách. Để quản lý thời gian hiệu quả, SVnên lập thời gian biểu hàng ngày. Không cần phải quá nhiều, chỉ cần dành 15 đến 30 phút để đọc trước khi đi ngủ, trong giờ giải lao hoặc sau bữa sáng. Ngay cả khi bạn phải làm việc bán thời gian sau giờhọc để hỗ trợ gia đình, thời gian rảnh rỗi của bạn có thể bị hạn chế. Tuy nhiên, với việc quản lý thời gian hợp lý, làm việc bán thời gian sẽ không ảnh hưởng đáng kể đến kết quả học tập của bạn. Bên cạnh đó, SV cần sử dụng nhiều kênh để đọc và tìm ra phương pháp đọc sách hiệu quả. Theo tác giả Trần Thị Minh Tuyết: “Kỹ năng đọc sách bao gồm khả năng lựa chọn sách phù hợp, xác định mục tiêu đọc, vận dụng các phương pháp đọc khác nhau (đọc lướt, đọc kỹ, đọc chọn lọc) để tiếp thu hiệu quả nội dung sách” [3]. Trong kỷ nguyên hiện đại với sự tiến bộ nhanh chóng của công nghệ, SV đã tìm thấy niềm an ủi trong thế giới trực tuyến, sử dụng nó như một phương tiện để thư giãn và thoát khỏi những áp lực của cuộc sống hàng ngày. Ngoài ra, SV có thể sử dụng Internet, sử dụng chatGPT như một nguồn tài nguyên quý giá để đọc, SV nên tìm ra cho mình cách đọc sách hiệu quả, hãy đề ra mục tiêu cụ thể cho bản thân, xác định thời gian muốn hoàn thành quyển sách. Điều này là một phần quan trọng của kỹnăng đọc thường xuyên, một kỹ năng quan trọng khi đọc sách. Bên cạnh đó, khi đọc phải đọc kĩ, vừa đọc vừa nghiền ngẫm suy nghĩ, ghi chép chứ không phải đọc thật nhiều chỉ để hoàn thành mục tiêumột ngày đọc bao nhiêu trang. Với phương pháp đọc hiệu quả, SV sẽ cảm thấy mình đang trưởng thành thông qua từng trang sách, những tiến bộ công nghệ tiếp tục mở đường cho sách điện tử và thư viện số.
4. Kết luận
Như vậy, trên cơ sở khảo sát thực trang đọc sách của SV Trường Đại học Thủy lợi, tác giả đã đề xuất một số giải pháp nhằm năng cao việc đọc sách của SV. Mỗi giải pháp đều có vai trò và vị trí riêng. Giải pháp từ phía nhà trường, từ GV và từ SV, trong đó giải pháp từ phía SV là quan trọng nhất. Bởi vì SV chính là chủ thể của hành động. SV cần phải chủ động trau dồi kiến thức của bản thân thông qua nhiều kênh khác nhau, trong đó đọc sách là một trong những con đường để nâng cao giá trị của bản thân. SV cần chủ động sắp xếp thời gian khoa học và hợp lý để việc đọc sách mạng lại hiệu quả thiết thực. Ngoài ra, SV cũng cần trang bị thêm kiến thức và kỹ năng đọc sách để việc đọc có mục đích, có kế hoạch và đem lại hiệu quả cao. Đọc sách là để vận dụng vào hoạt động thực tiễn, đem lại hiệu quả trong học tập và công việc. Nhờ vậy, văn hóa đọc sẽ từng bước được hình thành và phát triển bền vững trong SV, từ đó nuôi dưỡng khả năng tự học và niềm đam mê với sách, đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao của nhà trường trong thời kỳ hội nhập.
Tài liệu tham khảo
[1] Hoàng Phê (2024), Từ điển Tiếng Việt (tái bản), Viện Ngôn ngữ học - NXB Hồng Đức, Hà Nội, tr. 1066.
[2] Nguyễn Thị Thu Hương (2019), Phương pháp và kỹ năng đọc sách hiệu quả, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, tr. 22.
[3] Trần Thị Minh Tuyết (2016), Văn hóa đọc trong kỷ nguyên số, NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, tr. 45.
[4] Ly Ly (2023), Đưa phong trào đọc sách trở thành thói quen, nét đẹp văn hóa trong mọi tầng lớp nhân dân thủ đô, nguồn: https://nguoihanoi.vn/, ngày 20/4/2023.
[5] Vũ Thị Thu Thủy (2023), Đánh giá việc sử dụng sách in của sinh viên Đại học Thủy lợi, Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2023, Trường Đại học Thủy lợi, tr. 352-354.