Theo tin tức trên báo Tiền Phong, ngày 24/3, Ủy ban Tư pháp đã tổ chức Hội thảo Một số định hướng cơ bản của Dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi). Theo Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đinh Trung Tụng, việc sửa đổi Bộ luật Hình sự lần này sẽ đề cao tính hướng thiện trong việc xử lý người phạm tội.
Do đó, Dự thảo luật đề xuất bỏ hình phạt tử hình đối với 7 tội danh gồm: Cướp tài sản; Phá hủy công trình, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia; Chống mệnh lệnh; Đầu hàng địch; Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược; Chống loài người; Tội phạm chiến tranh.
Dự thảo luật cũng bổ sung thêm đối tượng không áp dụng hình phạt tử hình là người từ 70 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử; tách tội Vận chuyển, tàng trữ, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất ma túy thành các tội danh độc lập. Đề xuất chỉ giữ lại hình phạt tử hình đối với tội Mua bán trái phép chất ma túy; với các tội danh khác thì mức hình phạt cao nhất là tù chung thân.
|
Đề xuất xử lý hình sự pháp nhân vi phạm Dự thảo BLHS sửa đổi đề xuất bổ sung quy định về xử lý hình sự đối với pháp nhân là tổ chức kinh tế có hành vi phạm tội, điều chỉnh theo phạm vi 15 tội danh thuộc nhóm tội phạm về kinh tế, môi trường, tham nhũng, rửa tiền và tài trợ khủng bố. PGS-TS Trần Văn Độ, Phó Chánh án TAND Tối cao, đồng tình với đề xuất này và cho rằng pháp nhân vi phạm diễn ra rất phổ biến như buôn lậu, quảng cáo gian dối, trốn bảo hiểm, trốn thuế, môi trường... nên BLHS cần sửa theo hướng minh bạch hóa chính sách,pháp luật, quy định xử lý trách nhiệm thật chi tiết. PGS- TS Dương Tuyết Miên, giảng viên Trường ĐH Luật Hà Nội, ủng hộ truy cứu trách nhiệm hình sự pháp nhân. Bà Miên bức xúc trước việc một người dân phá rừng bị xử nặng nhưng nhà máy thủy điện phá tan cả cánh rừng thì vô can hay mới đây là vụ Hà Nội chặt hạ cây xanh. “Chúng ta chỉ xử lý pháp nhân yếu thế còn pháp nhân lớn thì có dám sờ đến không? Việc này luật phải quy định rõ” - bà Miên nói. |
Theo báo Thanh Niên, ông Nguyễn Tất Viễn, Thường trực Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp T.Ư, trong thực tiễn xét xử, các tòa án chủ yếu áp dụng hình phạt tử hình đối với tội giết người và ma túy có tính chất nghiêm trọng. Bên cạnh đó, có nhiều tội danh quy định hình phạt cao nhất là tử hình nhưng ít khi xảy ra trong thực tiễn. Bộ luật Hình sự hiện hành có 22 tội danh quy định hình phạt tử hình, nếu bỏ đi 7 tội thì vẫn còn quá cao. “Tử hình là hình phạt tước đi quyền sống - quyền quan trọng nhất của con người. Nó cũng tước bỏ cơ hội tái hòa nhập cộng đồng và phục thiện, đồng thời loại trừ khả năng khắc phục oan sai có thể xảy ra trên thực tế. Do đó việc thu hẹp phạm vi áp dụng hình phạt tử hình là hết sức cần thiết”, ông Viễn nói.
Nhất trí với quan điểm này, Phó chánh án TAND tối cao Nguyễn Sơn cho biết trong quá trình thảo luận lấy ý kiến góp ý dự thảo đã có nhiều ý kiến cho rằng nên loại bỏ tử hình thêm một số tội danh khác. “Đối với tội hiếp dâm trẻ em thì có thể xem xét vì khi áp dụng tử hình phải kèm theo những hành vi đặc biệt nghiêm trọng như giết người, tuy nhiên trường hợp này ít khi xảy ra. Đối với tội tham nhũng thì vẫn nên tiếp tục giữ bởi đây là loại tội phạm gây bất ổn trong xã hội, nếu không trừng trị nghiêm sẽ mất lòng tin của dân trong đấu tranh chống tham nhũng”, ông Sơn nói.
Trong khi đó, ông Trương Việt Toàn, Phó chánh Tòa hình sự (TAND Hà Nội), đề xuất áp dụng hình phạt tử hình trở lại đối với tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (trước đây áp dụng sau đó bãi bỏ). “Trong thời gian qua diễn biến lừa đảo chiếm đoạt tài sản rất phức tạp, chúng tôi đã xử những trường hợp lừa đảo 20 tỷ đồng nhưng do bị can nuôi con nhỏ nên được tại ngoại và lại tiếp tục hành vi lừa đảo”, ông Toàn nói.
“Vụ Huỳnh Thị Huyền Như lừa đảo hơn 4.000 tỷ đồng mà không thể tử hình vì có thể đối tượng này biết có lừa 10 tỉ, 20 tỉ hay hàng trăm tỉ thì cũng không bị tử hình. Nếu biết có thể bị tử hình, chắc Huỳnh Thị Huyền Như sẽ không dám lừa đảo số lượng lớn như thế”, ông Lê Đăng Doanh, giảng viên Đại học Luật Hà Nội nói.
"Nếu biết có thể bị tử hình, chắc Huỳnh Thị Huyền Như sẽ không dám lừa đảo số lượng lớn như thế” - ông Lê Đăng Doanh, giảng viên Đại học Luật Hà Nội. |
Thiếu tướng Nguyễn Phong Hòa, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát - Bộ Công an, tỏ ra băn khoăn về việc giảm hình phạt án tử hình đối với tội tàng trữ, vận chuyển ma túy. Theo ông Hòa, tình trạng buôn bán, vận chuyển chất ma túy vẫn diễn ra hết sức phức tạp, nên cần phải có các biện pháp xử lý nghiêm minh.
Tuy nhiên, trung tướng Trần Văn Độ, nguyên Phó chánh án TAND tối cao lại cho rằng, nếu cứ nghĩ rằng phải trấn áp, xử phạt thật mạnh thì tội phạm mới giảm thì đó là quan điểm sai lầm. Điều quan trọng nhất trong chính sách hình sự cần hướng đến là tính hướng thiện. “Trong vụ xét xử đường dây ma túy tại Quảng Ninh mới đây, nếu đúng theo quy định của pháp luật thì có thể phải có tới 60 trường hợp bị áp dụng án tử hình. Nhưng qua cân nhắc, tòa chỉ tuyên án tử đối với 30 trường hợp. Đó không còn là một vụ án mà như thể là vụ thảm sát”, ông Độ nói.
Theo báo Người Lao Động, một trong những nội dung đáng chú ý khác là dự thảo BLHS đưa ra nhiều quy định bảo vệ quyền con người, tự do dân chủ của công dân.
Ông Đinh Trung Tụng cho biết đối với nhóm tội xâm phạm quyền tự do của con người, quyền tự do dân chủ của công dân, dự thảo BLHS sửa đổi bổ sung 3 tội mới: Xâm phạm quyền biểu quyết khi nhà nước trưng cầu ý dân; làm sai lệch kết quả trưng cầu ý dân; xâm phạm quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, quyền biểu tình của công dân. Bên cạnh đó, tăng nặng hình phạt đối với 6 tội của nhóm này: Xâm phạm chỗ ở người khác; xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín của người khác; buộc người lao động, công chức, viên chức thôi việc trái pháp luật; xâm phạm quyền hội họp, lập hội công dân; xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác; xâm phạm quyền khiếu nại, tố cáo.
Một điểm đáng chú ý khác là đối với nhóm tội xâm phạm an ninh quốc gia, tên gọi “chống chính quyền nhân dân” được thay bằng “Chống nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam”; đồng thời bỏ 2 tội danh: Phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế - xã hội và phá rối an ninh.
Dự thảo BLHS còn sửa đổi, bổ sung quy định về điều kiện áp dụng hình phạt theo hướng hạn chế áp dụng hình phạt tù, mở rộng hình phạt ngoài tù. Cụ thể, sẽ mở rộng phạm vi áp dụng hình phạt tiền là hình phạt chính đối với các tội phạm ít nghiêm trọng. Riêng đối với nhóm tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, môi trường thì phạt tiền là hình phạt chính, có thể áp dụng đối với cả tội rất nghiêm trọng.
Đối với hình phạt không giam giữ sẽ mở rộng phạm vi áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ, kể cả đối với tội rất nghiêm trọng do cố ý. Song song đó, bổ sung quy định về trường hợp người bị phạt cải tạo không giam giữ nhưng nếu không có việc làm hoặc bị mất việc làm trong thời gian chấp hành hình phạt này thì phải thực hiện lao động công ích (không áp dụng với người già yếu,phụ nữ có thai).
Một nội dung khác là dự luật sửa đổi căn bản quy định về xóa án tích nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người bị kết án sớm ổn định cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng... Bên cạnh đó, người được miễn hình phạt và người bị kết án về một tội do vô ý thì không bị coi là có án tích.
|
Xâm phạm quyền biểu tình bị xử lý hình sự
Theo ông Đinh Trung Tụng, việc sửa đổi chính sách hình sự lần này được xây dựng theo hướng tôn trọng và bảo đảm thực thi đầy đủ các quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân được ghi nhận trong Hiến pháp năm 2013. Do đó, dự thảo bổ sung 3 tội danh mới là tội phạm xâm phạm quyền biểu quyết khi nhà nước trưng cầu ý dân của công dân; tội làm sai lệch kết quả trưng cầu ý dân và tội xâm phạm quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, quyền biểu tình của công dân. Ngoài ra, dự thảo cũng đề xuất tăng nặng hình phạt đối với các tội xâm phạm quyền hội họp, lập hội của công dân; xâm phạm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của người khác; xâm phạm quyền khiếu nại, tố cáo...
Đối với nhóm các tội xâm phạm an ninh quốc gia, ông Tụng cho biết các tội xâm phạm an ninh quốc gia được đổi thành các tội chống nhà nước CHXHCN VN.
|
Theo ĐSPL
